آموزش دروس دبیرستان - هوالفتاح العلیم

آموزش شیمی ۱-زیست شناسی ۱

آموزش دروس دبیرستان - هوالفتاح العلیم

آموزش شیمی ۱-زیست شناسی ۱

هوالفتاح العلیم- تشریح قلب گوسفند-تشریح موش-زیست شناسی دبیرستان

خوش آمدید

با سلام وعرض تسلیت به مناسبت ایام محرم حسینی

تشریح قلب گوسفند - زیست شناسی دبیرستان

هدف- آشنایی با انواع رگها

آشنایی با عملکرد قلب

شناخت بطن - دهلیز- دریچه های قلبی

بیان شباهت دستگاه گردش خون انسان و پستانداران

آشنایی باروش کار با وسایل تشریح

درک بهتر گردش خون پستانداران

رابطه قلب با سایر اعضا

Cardiovascular System

قلب

وسایل مورد نیاز

قلب گوسفند (هرچه تازه تر باشد بهتر است و چنانچه به همراه ششها وآبشامه ها

تهیه شود بسیار مطلوب خواهد بود)

قیچی

تیغ جراحی یا چاقوی تیز

پنس

تشت تشریح

دستمال کاغذی

لوازم نقاشی

روپوش آزمایشگاه

دستکش

اقدامات بهداشتی ضروری:

بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو یکی از بیماریهای مشترک بین انسان و دام می

باشد و از طریق نیش کنه وخون تازه منتقل می شود. چنانچه خون تازه گوسفند با

زخمهای کوچک دست در تماس قرارگیرد می تواند موجب بیماری خطرناک CCHF

گرددولازم است که ضمن احتیاط ، از دستکش سالم استفاده کرد.

همچنین در کار با وسایل برنده مانند چاقو باید احتیاط لازم را بکار برد.

قسمتهای مختلف قلب:

آنچه مرسوم است آن است که قلب دارای سه قسمت می باشد:

لایه خارجی(آبشامه یا پریکارد) - لایه میانی(عضله مخطط یا میوکارد) - لایه داخلی

(آندوکارد)

قسمتهایی که باید به آنها توجه شود:

1. دهلیزراست
2. بطن راست
3.دهلیز چپ
4. بطن چپ
5. گوشکهای(اوریکلها ) چپ و راست
6. پری کاوا
7. پست کاوا
8. تنه سرخرگ ششی
9. آئورت
10. سیاهرگ ششی
11. شریان براکیوسفالیک یا بی نام
12. شریان تحت ترقوه ای چپ
13.لیگامنت متصل کننده آئورت و سرخرگ ششی یا لیگامنتوم آرتریوزوم
14. سرخرگ کرونر
15. نک قلب ( در مقابل طرف دیگر که قاعده قلب نام دارد )
16. iسپتوم یا دیواره بین بطنی
17. دریچه دو لختی یا بی کوسپید
18. کوردآ تندینه آ (بافت پیوندی محکم و تاندون مانند که پایلاهای درون بطن را به هم متصل می کند )
19. عضلات پاپیلاری (برجستگی های گوشتی درون بطن ها )
20. trabeculae carnae
21. دریچه هلالی آئورتی

خود را بیازمایید :شماره های ذیل با شماره های بالا منطبق نیست نام هریک را حدس بزنید

External Heart (Anterior View)

نمای پیشین (قدامی) قلب

External Heart (Posterior View)

نمای پسین (خلفی) قلب

تشریح ظاهری قلب

ابتدا موقعیت قلب را تعیین می کنیم یعنی بالا و پایین قلب را مشخخص می کنیم.جایی که رگ ها به قلب وارد می شود را بالای قلب و نوک قلب پایین قلب(به سمت پایین) است.

نکاتب را که در تعیین جهات قلب می توان استفاده کردبه صورت زیر است.

1. نوک قلب متمایل به چپ است.

2. رگ های خونی که برای غذیه خود قلب است و کرونر نام دارند حرف«ر» را نشان میدهند.

3. سطح شکمی برامده و محدب است و سطح پشتی حالت فرو رفته دارد.

4. سمت راست قلب (بطن راست) نرم تر از سطح چپ (بطن چپ) است.

شناسایی سرخرگ و سیاهرگ

ما میدانیم که سرخرگ ها از جنس بافت پیوندی مستحکم هستند و حالت ارتجاعی دارند در نتیجه برای تشخسص سرخرگ از این نکته استفاده می کنیم یعنی رگ هایی که خود را نگه داشته اند سرخرگ هستند اما سیاهرگ ها نسبت به سرخرگ ها سست تر هستند و حالت خود را حفظ کرده اند البته بیشترین خون در سیاهرگ ها وجود دارد یعنی قطرشان از سرخرگ ها بیشتر است.

در صورت درست در دست گرفتن قلب سرخرگ ها در بخش شکمی و سیاهرگ ها در بخش پشتی قلب قرار گرفته اند.

شناسایی دهلیز و بطن

بیشتر قلب را بطن ها در بر گرفته اند و نسبت به دهلیزها بزرگترند.قسمت های کوچک قلب که شبیه به گوش اند دهلیز ها هستند قسمت بزرگ قلب بطن ها هستند.

تشریح داخلی قلب

در بخش شکمی قلب دو سرخرگ وجود دارد.(سرخرگ ششی و آئورت)پنس را وارد اولین سرخرگ می کنیم و مشاهده می کنیم که نوک پنس وارد بطن راست می شود پس سرخرگ ششی است.

سپس جایی را که نوک پنس نشان میدهدبرش می زنیم و تا ابتدای پنس ادامه می دهیم.پس از این مرحله ما میوکارد قلب را مشاهده می کنیم که حفره حفره است.

در ادامه اندوکارد دریچه سه لختی وجود داردکه بسیار ظریف است و رابط بین دهلیز راست و بطن راست است.

ادامه برش را انجام می دهیم تا سرخرگ کامل بریده شود.سپس در ابتدای سرخرگ دریچه سینی را مساهده می کنیم که شبیه حرف «س» است و در هنگام بازگشت خون به شکل کاسه در می اید و مانع بازگشت خون می شود.

بعد از پنس را وارد دومین سرخرگ می کنیم و نوک ان وارد بطن چپ می شود مانند مرحله قبل محلی را که نوک پنس نشان میدهد برش می دهیم و تا نوک پنس ادامه می دهیم. مشاهده میشود که لایه بطن چپ بسیار ضخیم تر از لایه بطن راست است.

برش را تا بریده شدن کامی سرخرگ ادامه می دهیم مشاهده می شود که بلافاصله بعد از دریچه سینی سوراخی وجود دارد پنس را وارد ان میکنیم. پنس وارد رگ گرونر قلب می شود یعنی اولین انشعابی که از آئورت خارج می شود وارد قلب وی شود.

روش کار:

پس از پوشیدن روپوش ودستکش مناسب ابتدا قلب را در دست گرفته و با ملامسه ضخامت دهلیز با بطن وسپس بطن چپ وراست را باهم مقایسه می کنیم .
از آنجا که بطن چپ ضخامتی بیش از دوبرابر بطن چپ دارد ، اگر در سمت راست مادیده شود ، نمای پیشین بطن در معرض دید ما می باشد.
با یک پنس (یامیله ویا خود کار) ابتدا ورودی سیاهرگها وبعد سرخرگها را باز کرده و در صورت امکان دریچه های قلبی را می بینیم.
در بیرون قلب انشعاب های رگهای کرونری را تاحدی که می توانیم دنبال می کنیم.

برای مشاهده دریچه های قلب به آدرس Tricuspid Valve ، دریچه ها ، تصاویرو اینجا مراجعه فرمایید
برای مشاهده نمونه انسانی به روی قلب انسان کلیک کنید.

*******

شگفتی های قلب

تا چه حد با کار قلب خود آشنا هستید؟ شاید بگوئید خیلی زیاد، اما مطمئنا وقتی این چند سطر را بخوانید متوجه می‌شوید که آنچه شما حدس می‌زدید با واقعیت فاصله زیادی دارد.
• دست خود را روی قلبتان بگذارید. آیا دستتان را روی سمت چپ سینه قرار دادید؟ بیشتر مردم چنین می‌کنند. واقعیت اینست که قلب تقریبا در وسط قفسه سینه و در میان ششها واقع شده است، اما طوری قرار گرفته که بخشی از آن، تماس اندکی با سمت چپ سینه دارد. به همین دلیل به نظر می‌رسد قلب در سمت چپ سینه جای گرفته است.
• دستتان را مشت کنید. اگر کودک هستید، قلب شما تقریبا به همین اندازه است. ولی اگر بزرگسال باشید، اندازه قلب شما حدودا دو برابر مشتتان خواهد بود.
• قلب در حدود 100000 مرتبه در روز و تقریبا 35 میلیون بار در سال می‌تپد. به طور میانگین، قلب یک انسان در طول عمر او بیش از 2.5 میلیارد بار منقبض می‌شود.
• نیرویی که قلب در هر تپش ایجاد می‌کند مساوی نیرویی است که بایستی برای زدن یک ضربه محکم در بازی تنیس صرف کنید. ماهیچه های قلب همواره به شدت کار می‌کنند. میزان فعالیت آنها تقریبا دو برابر میزان فعالیت ماهیچه های پای فردی است که با قدم های کوتاه می‌دود.
• اگر انگشتان خود را روی مچ یا رگ گردنتان قرار دهید، می‌توانید نبضتان را احساس کنید. نبض کودکان بین 90 تا 120 بار در دقیقه و نبض بزرگسالان تقریبا 72 بار در دقیقه می‌زند.
• قطر آئورت- که بزرگترین سرخرگ بدن می‌باشد - تقریبا با قطر یک شلنگ کوچک یکسان است. در مقابل، مویرگها به حدی کوچکند که باید ده عدد از آنها را در کنار هم قرار دهید تا ضخامت آن‌ها با موی انسان برابر شود.
• در بدن شما تقریبا 5.6 لیتر خون جریان دارد. این خون در هر دقیقه سه دور از کل بدن می‌گذرد. خون در یک روز مسافتی در حدود 19000 کیلومتر را طی می‌کند و این فاصله چهار برابر طول کشور آمریکا (از اقیانوس اطلس تا اقیانوس آرام) است.
• قلب به طور متوسط یک میلیون بشکه خون را در کل عمر پمپ می‌کند. این حجم معادل ظرفیت سه تانکر عظیم نفتی است.

*****

شش

تشریح ظاهری

شش سمت چپ به دلیل وجود قلب دو قسمتی است و شش راست سه قسمتی و نای که

از جنس غضروف است وارد این دو میشود البته در ابتدای شش ها تبدیل به نایژه شده اند.

غضروف نای حالت C دارد بدلیل اینکه مری موازی با نای می اید و به علت حجیم شدن مری

مشکلیپیش نیاید.(محل باز محل عبور مری است)همچنین می توان پرده جنب را که روی

شش ها قرار دارد تشخیص داد.

تشریح داخلی

نای را از محل بدون غضروف می شکافیم.

قبل از رسیدن به نایژه سوراخ کوچکی مشاهده می شود که به کوچکترین قسمت شش

راست می رود.

در ادامه برش بعد از نایژه نایژک ها هستند که تهدادشان به دلیل افزایش سطح زیاد است و

بعد از نایژک ها کیسه های هوایی هستند که در مقطع میکروسکوپی هستند.

*****

کلیه

لوبیایی شکل است و 100 تا 150 گرم وزن دارد.

بیشتراندام های داخلی را پوششی به نام بافت پیوندی احاطه کرده است.

وجود فرو رفتگی در کلیه(قسمت شکمی) محل خروج میزنای و ورود سرخرگ است.

پس از برش عرضی کلیه ما میتوانیم با کمی دقت قسمت های مختلف کلیه از جمله بخش قشری، بخش مرکزی ، هرم ها و دانه های قسمت قشری (گلومرول) را مشاهده کنیم.

کالیس کوچک در دهانه پاپیلاها تمام می شود که ادارا قطره قطره از نوک هرمها یا پاپیلاها از سوراخهای ذره بینی که دارد واردکالیس ها و لگنچه می شود ولی در تشریح همین طور که در این عکس پیدا است انشعابات سفید رنگی که از لگنچه است تا بخش قشری امتداد می یابد ؟؟؟!!!!

من فکر می کنم اینا انشعابات رگها هستند ( رگهای بین لوبولی ) ولی یکبار که با

سختی از قسمت قشری رشه بسیار ریزی وارد کردم به لگنچه رسیدم و علت را نمی دانم .

مقایسه قلب انسان، گاو وگوسفند

Human Heart Model

Biology 119 Home Page

Click on any image to see the larger version.

Human Heart - This person suffered from heart failure that caused enlargement & overstretching of the left ventricle.	Human Heart - This is the same human heart, opened at a slightly different angle. The venticles are in view with part of the AV valve between the left atrium & ventricle clearly present at your right.
Beef (Cow) Heart - This section shows part of the left atrium with the AV valve leading into the left ventricle. Only a small section of the aorta remains.	Sheep Heart - The wooden probe is in athe orta, forceps are in the brachiocephalic artery, & a metal probe is in the pulmonary artery.
Sheep Heart - anterior or ventral surface	Sheep Heart - anterior or ventral surface
Sheep Heart - posterior or dorsal surface. The right atrium has a partial cut through it. The vena cava & pulmonary veins are not easily located.	Sheep Heart - posterior or dorsal surface. A small pair of forceps is in the superior vena cava, large forceps in pulmonary vein & a probe goes into the inferior vena cava.
Sheep Heart - internal view. The left atrium & ventricle are on your left. A relatively large section of the right ventricle is also visible on the right.	Sheep Heart - internal view. The left atrium & left ventricle are on your right. The aorta & its semilunar valves are also visible.

منابع:

http://www.gwc.maricopa.edu/class/bio202/cyberheart/inthrt.htm

http://home.comcast.net/~wnor/thoraxlesson4.htm

http://homes.bio.psu.edu/people/faculty/strauss/anatomy/circ/circulat.htm

https://www.mypersianforum.com/showthread.php?t=41944&page=1

http://www.a-dhp.blogfa.com/cat-26.aspx

http://bioclass.blogfa.com/cat-7.aspx

http://grooh2.persianblog.ir/page/zist

http://www.google.com/imgres?imgurl=http://shaghaygh.persiangig.com/DSC03804.JPG&imgrefurl=http://alastm.blogfa.com/8902.aspx&usg=__BMhOAjWMaB48OiLauNthJK2z328=&h=2448&w=3264&sz=2546&hl=fa&start=27&zoom=1&itbs=1&tbnid=JyQHqi1Gh2KLqM:&tbnh=113&tbnw=150&prev=/images%3Fq%3D%25D8%25AA%25D8%25B4%25D8%25B1%25DB%258C%25D8%25AD%2B%25D9%2582%25D9%2584%25D8%25A8%2B%25DA%25AF%25D9%2588%25D8%25B3%25D9%2581%25D9%2586%25D8%25AF%26start%3D18%26hl%3Dfa%26newwindow%3D1%26safe%3Doff%26sa%3DN%26gbv%3D2%26ndsp%3D18%26tbs%3Disch:1

http://faculty.washington.edu/kepeter/119/images/heart_sections.htm

***********

مراحل تشریح قورباغه

    ابتدا باید جانور را قطع نخاع کرد که این عمل شامل سه مرحله است :
    الف . بوسیله ی سوزن تشریح از حد واسط دو چشم به طرف پاهای جانور حفره ای را پیدا می کنیم که به این حفره «روزنه ی پیمانه ای »
   می گویند . سپس سوزن را به داخل بدن می فشاریم تا حالت شکستن استخوانی را احساس کنیم که این شکستن ارتباط بین مغز و نخاع
    جانور را قطع می کند و از درد کشیدن جانور جلوگیری می کند .
    ب . سپس سوزن را از همان حفره ی داخل ستون فقرات ، به طرف پاهای جانور برده و اعصاب نخاعی جانور در ناحیه ی مهره ها را به طور کامل
    از بین می بریم . این عمل را تا زمانی که پاها به طور کامل صاف نشده است ادامه می دهیم .
    عمل تخریب این اعصاب با سوزن تشریح به صورت جلو و عقب بردن و به طور همزمان چرخش سوزن در ستون فقرات انجام می گیرد .
    ج . سوزن را از همان حفره به طرف سر و مغز جانور داخل می کنیم و با دو حرکت دایره ای کوچک و بزرگ به ترتیب مغز را تخریب می کنیم .
    هشدار : دقت شود در هنگام تخریب مغز ، سوزن را به آرامی حرکت دهیم زیرا ممکن است دچار خونریزی شود و یا سوزن از دهان جانور بیرون
    آید و کار را برای تشریح کننده مشکل کند .
    بعد از اتمام کار باید مطمئن شویم که جانور به طور کامل قطع نخاع شده و بیهوش است .
    هشدار : اگر قطع نخاع به طور کامل انجام نشده باشد جانور درد کشیده و در هنگام تشریح ممکن است به هوش آید. و کار را در ادامه مشکل
    کند.
    به این منطور یکبار سوزن تشریح را به آرامی به چشم چپ جانور می زنیم اگر تحریکی از سوی جانور دیده نشد مغز بخوبی تخریب شده است.
    بار دوم سوزن را به پاها می زنیم اینبار هم اگر تحریکی دیده نشد تخریب نخاع جانور بخوبی انجام گرفته است.
    سپس جانور را به پشت می خوابانیم و آنرا فیکس می کنیم . ابتدا باید پوست را جدا کنیم که این عمل به راحتی انجام می گیرد . سپس نوبت
   به جدا کردن عضلات می رسد که در این مرحله باید مواظب باشیم به امحاء و احشاء جانور صدمه نزنیم. در مرحله بعد هم پوست و عضله را
    فیکس می کنیم .
    این نکته را هم باید درز نظر داشته باشید که در هنگام جدا کردن عضله ها مراقب باشید سیاهرگ شکمی پاره نشود زیرا تپش قلب می ایستد
    و جانور می میرد.
    بعد از انجام دادن تمامی این مراحل تشریح جانور به پایان رسیده است و شما می توانید مطالعات خود را بر روی اعضای داخلی بدن جانور آغاز
    کنید.
    به امید خدا توضیح کامل تشریح اعضای درونی بدن قورباغه را در آینده این نزدیک بیان خواهم  کرد.

منابع :

http://www.google.com/imgres?imgurl=http://www.parsiblog.com/FirendsAlbum/bioclub/%D9%82%D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%BA%D9%871.JPG&imgrefurl=http://www.ogroup.blogfa.com/8702.aspx&usg=__qyS3ue3f0BAuKu2B6iAFP7w8qdY=&h=205&w=256&sz=14&hl=fa&start=10&zoom=1&itbs=1&tbnid=FAlTZ3bskfOhcM:&tbnh=89&tbnw=111&prev=/images%3Fq%3D%25D8%25AA%25D8%25B4%25D8%25B1%25DB%258C%25D8%25AD%2B%25D9%2582%25D9%2584%25D8%25A8%2B%25DA%25AF%25D9%2588%25D8%25B3%25D9%2581%25D9%2586%25D8%25AF%26hl%3Dfa%26newwindow%3D1%26safe%3Doff%26sa%3DG%26gbv%3D2%26tbs%3Disch:1

مراحل تشریح موش ...
ابتدا موش را با مواد شیمیایی خاص مانند کلوروفورم بیهوش کرده ، جانور را فیکس و تشریح را از ناحیه ی شکم شروع می کنیم .
پوست و عضله را به ترتیب جدا کرده ، قفسه ی سینه را بر می داریم و مطالعه روی اندام های داخلی جانور را آغاز می کنیم .
دیافراگم که یک پرده ی عضلانی است قفسه ی سینه و حفره ی شکم را از هم جدا کرده است .
اندامهای بالای قفسه ی سینه و دیافراگم شامل : 1- دستگاه تنفسی 2- ششها که شش چپ تک لوب و شش راست چهار لوب دارد 3- قلب چهار
حفره ای 4- تیموس که یک عضو لنفاوی است و بالای قلب قرار دارد که سفید رنگ و دارای دو لوب است .
دیافراگم در ابتدای مری بوده و بلافاصله بعد از آن کبد پنج الی شش لوبه را می بینیم که کیسه ی صفرا به رنگ زرد روشن مابین لوبهای راست و چپ
و در بخش فوقانی آن قابل مشاهدا است .
دستگاه ادراری : در دو بخش مشابه و شامل یک جفت کلیه ی متانفریدی است. در بالای هر کلیه یک غده ی فوق کلیه قرار دارد . از ناف کلیه ها یک
جفت میزنای خارج می شود که وارد مثانه ی عضلانی و برجسته می شود . ادرار نیز از طریق مثانه و توسط مجرای پیشابراه خارج می شود .
دستگاه تناسلی : دستگاه تناسلی نر شامل یک جفت بیضه ی درشت و زرد رنگ است که از حفره ی شکم خارج و وارد کیسه ی اسکلروتورم
می شود . اپیدیدیم دو بخشی است که بخشی از آن در بالای بیضه و بخشی در پایین بیضه قرار دارد . این دو بخش توسط یک مجرای مشترک
به هم مرتبط می شوند . از اپیدیدیم تحتانی ، دفران که یک مجرای برجسته است منشا می گیرد . دفران کیسه ی اسکلروتورم را دور زده وارد
حفره ی شکم می شود . غده ی وزیکول سمینال هم به دفران اضافه شده ، مثانه را دور می زند و با پیشابراه یکی شده و مجرای مشترک
تناسلی را می سازد که از طریق منفذ رآس پنیس خارج می شود .
دستگاه تناسلی ماده شامل یک جفت تخمدان کوچک حاوی تخمک های کم زرده ، شیپور فالوپ و لوله ی فالوپ کوتاه است . هر لوله ی فالوپ
به یک شاخ رحمی متصل شده که شاخ رحمی چپ و راست در جلوی راست روده به هم رسیده یکی می شوند و جسم رحم را می سازند .
دستگاه تناسلی ماده در نهایت از طریق مدخل واژن به بیرون راه پیدا می کند .